Waarom het voedselbos?

Dit bos brengt ons de unieke waarde en kracht van de natuur bij, met voedsel en een goed leven voor mens en dier in balans. De natuur is in staat zichzelf te ontwikkelen en in stand te houden zonder dat wij als mensen steeds hoeven in te grijpen. We kunnen leren om met meer respect om te gaan met de natuur. De tijd is rijp om te ontdekken hoe we bewust(er) van betekenis kunnen zijn voor de aarde, onszelf en anderen. Hoe we de wijsheid kunnen aanspreken in onszelf en in de natuur, en daarop kunnen vertrouwen.

" Achter het voedselbos gaan een diepere betekenis en een visie schuil, vanuit de wens iets tastbaars na te laten aan de stad Hamont-Achel en mensen te verbinden met de natuur. "

Een unieke visie en aanpak

Het eerste jaar is ruim de tijd genomen om te observeren. Om waar te nemen met alle zintuigen, met feitelijke kennis en vanuit jarenlange praktijkervaring. Wat gebeurt hier? Wat groeit hier? Wat is er te zien? Hoe ziet het bos in de verschillende seizoenen en weersomstandigheden eruit? Welke dieren maken gebruik van het gebied? Wanneer en waarom? Waar komen die binnen en hoe? Wat eten ze? Wat moet er blijven staan en hoe ontstaat er ruimte voor aanvullende aanplant?

Plan van aanpak

Van daaruit is een plan van aanpak geschreven, dat werd goedgekeurd door de gemeente en alle betrokken partijen. In een volgende stap is het plan verder uitgewerkt en pas na een akkoord op deze gedetailleerde uitwerking zijn keuzes gemaakt, te beginnen met een beperkte dunningskap. De inmiddels in de afgelopen jaren ontstane uitbundige begroeiing van met name zwarte elzen, diverse wilgen, meidoorn en sleedoorn bleef daarbij zoveel mogelijk gerespecteerd. De enkele nog levende oude fruitbomen werden behouden, en kregen daardoor meer licht en ruimte. In de lente kwamen ze opnieuw tot volle bloei en vruchtzetting. Aanvullend zijn nieuwe fruit- en notenbomen, bessen, bramen en bosrozen zorgvuldig en selectief aangeplant. Alle opbrengst in het voedselbos wordt gedeeld, dit volgens de ethische principes van de Permacultuur: zorg voor de aarde, zorg voor de mens en eerlijk delen…

De natuur als metafoor en leermeester

Bij de inrichting van het voedselbos is de natuur gevolgd zoals die er al eeuwen is. Een junglestructuur is een ecosysteem in de meest complete vorm waar mens en dier in perfecte harmonie samenleven. Oorspronkelijke inheemse volken weten feilloos wat ze met de natuur kunnen doen en de natuur met hen. Door te blijven kijken naar alles, hoe de natuur functioneert en ons een spiegel voorhoudt, leert zij ons hoe we met haar kunnen leven. Dit principe kun je doortrekken naar alle aspecten van de samenleving, naar de organisatie van bedrijven en zelfs naar het opvoeden van kinderen en het lesgeven op school.

De natuur is een kringloop waarin alles met elkaar verbonden en zelfs afhankelijk van elkaar is. De natuur is geniaal, doet alles zelf. De cyclus zet zichzelf in gang. Als wij het vertrouwen hebben dat wij kunnen leren door te kijken, kunnen we met de natuur meewerken om de achteruitgang, waarin we ons bevinden, om te keren.

Door deze visie en aanpak kunnen we meer vertrouwen op wat we zien, weten en voelen voordat we tot actie overgaan, of dat nu aanplanten, snoeien of oogsten is. Kennisuitwisseling met andersdenkenden in de wereld van landbouw en natuurbeheer is daarbij leerzaam en volop in beweging.

Oorsprong

Het voedselbos valt onder de natuurbeschermingswetgeving van Natura 2000 en de vogelhabitatrichtlijn. Met de educatieve invulling van het voedselbos is verder tegemoetgekomen aan de herinrichting van Domein De Bever. De uit de oorspronkelijke tijd daterende fruitbomen worden nu op naam gebracht en met de nieuw aangeplante fruitbomen en -struiken komt het totaal nu op minimaal 60 eetbare soorten. Deze ontwikkeling zal zich ongetwijfeld voortzetten, als ook de daarbij behorende toename in biodiversiteit in het algemeen. De enkele waargenomen diersoorten bij de start van het voedselbos, hebben inmiddels ook een flinke toename laten zien.

Met de overeenkomst van eind 2018 met de stad Hamont-Achel is de transformatie ingezet en inmiddels grotendeels gerealiseerd, van een verwilderde boomgaard naar een educatief voedselbos. Met een minimale bijsturing van de mens zal de natuur haar unieke beloop hebben in de toekomst. We laten ons verrassen!